*της Γλυκερίας Αποστολοπούλου

Οι σκύλοι θεραπείας ξεκίνησαν το έργο τους σε νοσοκομεία και δομές υγείας το  1976, όταν η Elaine Smith συνειδητοποίησε ότι ασθενείς ανταποκρινόταν πάρα πολύ θετικά στις επισκέψεις ενός ιερέα, ο οποίος συνοδευόταν από τον σκύλο του, ένα φιλικό και ήσυχο golden retriever. Έτσι, καθιέρωσε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης σκύλων, για να επισκέπτονται ιδρύματα.

Σήμερα, ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι δίνουν περίσσεια αγάπη, παρηγοριά και ζεστασιά σε ανθρώπους που το χρειάζονται, σε πολλά και διαφορετικά πλαίσια. Μπορούμε να τους συναντήσουμε σε νοσοκομεία, σε γηροκομεία, σχολεία, πανεπιστήμια, κέντρα αποκατάστασης, ή ακόμα να συνοδεύουν ανθρώπους με αναπηρία, συναισθηματικές διαταραχές, παιδιά και ενήλικες στο φάσμα του αυτισμού.

Οι πιο συνηθισμένοι σκύλοι θεραπείας εξακολουθούν να είναι τα golden retriever, χάρη στον ήρεμο χαρακτήρα τους και τις φιλικές προθέσεις τους ακόμα και απέναντι σε αγνώστους. Ωστόσο, οποιοσδήποτε σκύλος ειδικά εκπαιδευμένος και ιδιοσυγκρασιακά συμβατός με τις απαιτήσεις αυτού του ρόλου, μπορεί να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες του.

Αποτέλεσμα εικόνας για therapy dogs

Αν και οι σκύλοι θεραπείας εδώ και πολλά χρόνια έχουν γίνει θεσμός σε χώρες του εξωτερικού, στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και κυρίως με εθελοντικές δράσεις προσφέρουν ανακούφιση σε όσους το χρειάζονται.

Πολλές και χρήσιμες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε και σε αυτόν το σύνδεσμο, http://athenstherapydogs.gr/ , στο Athens Therapy Dogs.

Όμως, τι είναι αυτό που καθιστά ένα σκύλο τόσο θεραπευτικό; Για ποιόν λόγο η συναναστροφή με τους τετράποδους φίλους μας, γεμίζει αισθήματα χαράς και ενέργειας σε μικρούς και μεγάλους;

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι βιολογικά, τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα μειώνονται όταν χαϊδεύουμε έναν σκύλο με αποτέλεσμα να πέφτει το άγχος που συσσωρεύεται στον οργανισμό μας. Επομένως, νευροβιολογικά αυτόματα αισθανόμαστε λιγότερο στρεσαρισμένοι και πιο χαλαροί.

Επιπλέον, η επαφή με έναν σκύλο είναι μια συναισθηματική εμπειρία, αφού η επικοινωνία γίνεται με μη λεκτικά μηνύματα. Όση δύναμη και να έχουν οι λέξεις, πολύ συχνά, αυτή η δύναμη περιπλέκει καταστάσεις, δε μας επιτρέπει να έρθουμε σε επαφή με τον εαυτό μας και μας αποπροσανατολίζει. Ο σκύλος, μας μιλάει χρησιμοποιώντας όλους τους τρόπους εκτός από τις λέξεις. Τρόπους ειλικρινείς και βαθύτερους. Τα χάδια, το βλέμμα, η στάση αποδοχής του, βοηθάνε τους ανθρώπους στο να μην εγείρουν ψυχολογικές άμυνες. Σε αυτή την αλληλεπίδραση, αυτόματα είμαστε ο πιο ειλικρινής εαυτός μας. Δε χρειάζεται να κρύψουμε κάτι, δεν μπορούμε να παίξουμε με τις λέξεις, δεν προσπαθούμε για να γίνουμε αποδεκτοί. Έχουμε κερδίσει την αγάπη του σκύλου, πριν ακόμα τη διεκδικήσουμε. Τις φορές που οι ίδιοι δεν πιστεύουμε στον εαυτό μας, που θέλουμε να τα παρατήσουμε, που νιώθουμε απελπισία, υπάρχει ένας τετράποδος φίλος για τον οποίο είμαστε οι καλύτεροι. Ο οποίος δεν ενδιαφέρεται για το πόσο εμείς υποτιμούμε τον εαυτό μας, δεν επηρεάζεται από αρνητικές αξιολογήσεις που κάνουμε για εμάς, ξέρει ότι αξίζουμε. Δε δίνει την αγάπη του περιμένοντας αντάλλαγμα. Πιστεύει σε εμάς. Απλώς το δηλώνει με τον δικό του τρόπο.

Αυτή η ενθάρρυνση μας λείπει. Συχνά ξεχνάμε ότι οι μεγαλύτερες απολαύσεις κρύβονται στα πιο απλά πράγματα. Στην ουσιαστική επαφή, την επικοινωνία, την αποδοχή, την αγάπη, το χάδι, την αγκαλιά.

Χρειάζεται να καθρεφτίσουμε τον εαυτό μας μέσα από το φίλτρο του σκύλου μας για να θυμηθούμε πάλι ότι είμαστε δυνατοί, ότι αξίζουμε, ότι μας αγαπάνε και ότι αγαπάμε. Χρειάζεται να έρθουμε σε επαφή με τα δικά μας ευγενικά αισθήματα που ξυπνάνε μέσα από το παιχνίδι με έναν σκύλο. Η φροντίδα, η αγάπη, η κατανόηση, η προστασία. Ας βρούμε τρόπους να μην πέφτουν σε λήθαργο.

Ίσως τελικά, τα περίπλοκά μας να χρειάζεται να τα συζητάμε πού και πού με έναν τετράποδο θεραπευτή, για να θυμηθούμε ότι η λύση είναι στην απλοποίηση: τη συναισθηματική επανασύνδεση με τον εαυτό και με τον άλλο. Και ίσως ο όρος σκύλοι θεραπείας να είναι ένας πλεονασμός.

Οι σκύλοι λειτουργούν από μόνοι τους θεραπευτικά, για όλους.

* H Γλυκερία Αποστολοπούλου είναι Μεταπτυχιακή φοιτήτρια Συμβουλευτικής Ψυχολογίας