Ο άνθρωπος που έρχεται αντιμέτωπος με τον καρκίνο υποβάλλεται σε μια ακραία δοκιμασία , του σώματος και της ψυχής του. Η διάγνωση και μόνο, προκαλεί σοκ και πολυδιάστατες επιπτώσεις στη ζωή του ασθενή αλλά και στο περιβάλλον του.
Ο άνθρωπος που νοσεί πρόκειται να διανύσει μια δύσκολη διαδρομή, γεμάτη θλίψη, φόβο, θυμό, αδυναμία, και απελπισία. Σε αυτό το τόσο δύσκολο ταξίδι χρειάζεται συνοδοιπόρους. Η πιο σπουδαία λοιπόν βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε, είναι να μην τον αφήσουμε μόνο του , σωματικά και ψυχικά!
Έχει αποδειχτεί πως η ψυχολογική υποστήριξη των ασθενών και των μελών της οικογένειας του, αποτελεί σημαντικό μέρος της επιβίωσης του. Βοηθάει στη μείωση και την καλύτερη διαχείριση του συναισθηματικού αντίκτυπου που έχει υποστεί , από μια απειλητική για τη ζωή του ασθένεια όπως ο καρκίνος.
Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μπορούμε να κατανοήσουμε, το πως ακριβώς νιώθει ένας άνθρωπος που νοσεί με καρκίνο, άλλωστε δεν είναι αυτό το ζητούμενο, ο άνθρωπος δίπλα στον ασθενή, θα πρέπει να μπορεί να ακούει, να αναπτύξει την ενσυναισθησή και την ευαισθησία του , να είναι σε εγρήγορση και να μπορεί να κάνει υπομονή.
Αφού ξεπεραστεί το πρώτο σοκ και η αμηχανία της ανακοίνωσης του καρκίνου, θα πρέπει να σεβαστούμε την επιλογή του ασθενή για το πως θα διαχειριστεί τη νόσο του. Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του χαρακτήρα, ηθικό κώδικα, καταβολές και θα πρέπει σύμφωνα με αυτά να προσαρμόσουμε τόσο την συμπεριφορά όσο και τα λεγόμενα μας. Υπάρχουν άνθρωποι που νοσούν και δεν θέλουν να συζητούν για την αρρώστια και τις θεραπείες τους και άλλοι που νιώθουν άνετα και θέλουν να μοιράζονται την εμπειρία τους.
Όταν αποφασίσουμε ότι θέλουμε να βοηθήσουμε και να δώσουμε το «παρών» σ΄ αυτή τη μάχη, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι και συνεπείς στην απόφαση μας αυτή. Είναι μια απόφαση που πρέπει να παρθεί συνειδητά, γνωρίζοντας τις δυσκολίες, που θα έχει να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος δίπλα στον ασθενή και δυστυχώς δεν είναι λίγες αυτές.
Θα πρέπει να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις ερωτήματα όπως :
«Γιατί σε μένα;»
«Θα πεθάνω;»
« Θα μπορέσω να έχω ξανά μια φυσιολογική ζωή;»
«Πότε θα σταματήσω να πονάω;»
Το να διαχειριστείς τον πόνο του ανθρώπου που αγαπάς, είναι μια βασανιστική και επώδυνη διαδικασία, πολλές φορές θα νιώσεις πως δεν κάνεις αρκετά, πως δεν λες τις σωστές λέξεις και φυσικά δεν έχεις απαντήσεις σε όλα τα εύλογα και αμείλικτα ερωτήματα του ανθρώπου που υποφέρει σε μια καρέκλα χημειοθεραπείας. Έχε όμως στο μυαλό σου, ότι και μόνο η παρουσία σου εκεί, χωρίς απαραίτητα να κάνεις κάτι ή να λες κάτι συγκεκριμένο είναι μεγάλη δύναμη για εκείνον που αγωνίζεται για την ζωή του.
Θα έχεις να αντιμετωπίσεις τις μεταπτώσεις τις ψυχολογίας του και την αλλαγή στην συμπεριφορά του ασθενή, πολλές φορές θα έχεις μπροστά σου έναν άνθρωπο σχεδόν «άγνωστο» από αυτόν που γνώριζες, η ασθένεια αυτή «καταλύει» πολλά δεδομένα.
Επίσης συχνά οι ασθενείς προσπαθούν να είναι ανεξάρτητοι και να μην ζητούν βοήθεια κατά τη διάρκεια της θεραπείας τους, κάτι που κάνει τη δίκη σου «προσφορά» πιο δύσκολη μιας και δεν ξέρεις με βεβαιότητα πώς να βοηθήσεις. Σ΄ αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι παραπάνω από το να «δίνεις το παρών» τακτικά και διακριτικά. Και μόνο η παρουσία μας είναι πηγή ασφάλειας, χρειάζονται να ακούσουν: «είμαι εδώ για σένα, σε σκέφτομαι, είμαι δίπλα σου, κοντά σου, για ό,τι χρειαστείς»
Πρέπει να ξέρεις ακόμα πως οι λέξεις έχουν δύναμη, ενέργεια, προκαλούν συναισθήματα και σ’ αυτόν που τις εκστομίζει και σ’ αυτόν που τις ακούει, για αυτό το τι θα πούμε και το πώς θα το πούμε έχει μεγάλη σημασία.
Μην του λες τι θα έκανες αν ήσουν στη θέση του, δεν είσαι, για αυτό αντί να υποδεικνύεις μπορείς απλά να πεις: «όποια απόφαση και αν πάρεις θα σε στηρίξω».
Μην ψάχνεις στο διαδίκτυο για τον καρκίνο και τις στατιστικές
Υπάρχουν άνθρωποι που δεν θέλουν να ξέρουν τις πιθανότητες επιβίωσης και τις στατιστικές. Το να προσφερθείς να πας μαζί τους στο γιατρό και να κρατάς σημειώσεις για να τους υπενθυμίζεις τις συμβουλές του, είναι πολύ καλύτερο.
Μην μετατραπείς σε γιατρό! Μην μεταφέρεις τις πληροφορίες που έμαθες από κάποιον γνωστό και το διαδίκτυο. Αφήστε τις ιατρικές υποδείξεις στους γιατρούς.
Διατυπώσεις του τύπου «Το έπαθες επειδή…;» ή «Σου το είχα πει» εννοείται πως δεν βοηθούν ποτέ, γιατί δημιουργούν ενοχές και θυμό. Ακόμα κι αν οι ίδιοι ξεκινούν μια πρόταση με το «θα έπρεπε να είχα…» κόψτε αυτή τη συζήτηση. Πείτε τους «έκανες το καλύτερο που μπορούσες» .
Επίσης το «Θα μπορούσε να ήταν και χειρότερα» είναι μια φράση που προφανώς δεν βοηθάει, αντίθετα κάνει τον ασθενή να νιώθει ακόμα πιο μόνος του. Για αυτό αποφεύγετε να ζυγίζετε την ταλαιπωρία και τον πόνο ενός ανθρώπου.
Μην προσπαθείτε να τους παρηγορήσετε με τυποποιημένες και τετριμμένες εκφράσεις, όπως το «όλα θα πάνε καλά» ή το «Λυπάμαι» , αυτές οι κουβέντες είναι συχνά αγχωτικές, όταν οι άνθρωποι προσπαθούν απλά να αντέξουν τα ίδια τους τα συναισθήματα. Ένα «Νοιάζομαι για σένα» είναι αρκετό.
Βασικό επίσης είναι να ΜΗΝ τους αποκλείσετε από κοινωνικές εκδηλώσεις, ο Δημήτρης είχε στεναχωρηθεί πολύ όταν δεν έλαβε πρόσκληση για το γάμο ενός φίλου του, την περίοδο που νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» .
Τέλος πρέπει να ξέρεις πως οι εικόνες σε ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο είναι σκληρές και δύσκολες και θα πρέπει να θωρακιστείς με κουράγιο και δύναμη για τις αντιμετωπίσεις.
Η μοναξιά στις μέρες προκαλεί από μόνη της πόνο, ας κάνουμε έστω και έναν άνθρωπο να πονάει λιγότερο, απλά κρατώντας του το χέρι στη δύσκολη μάχη της ζωής του.
*H Πίστη Κρυσταλλίδου-Σιάχου είναι δημοτική σύμβουλος στο Δήμο Εορδαίας, εκλεγμένη για τρίτη φορά. Διετέλεσε για 4 χρόνια Πρόεδρος του ΝΠΔΔ ΚΟΙΠΠΑΠ, έχοντας την ευθύνη για το Μουσείο, το Ωδείο, τη Βιβλιοθήκη, τη Φιλαρμονική, τους Παιδικούς Σταθμούς και τα ΚΑΠΗ της Πτολεμαΐδας. Έχει μεταπτυχιακό στην Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας. Διαχειρίζεται τη σελίδα WinCancer.gr
