Σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκατοντάδες χιλιάδες άτομα με αναπηρίες, προβλήματα διανοητικής υγείας, ηλικιωμένοι ή εγκαταλελειμμένα και ευάλωτα παιδιά κατοικούν σε μεγάλα απομονωμένα οικοτροφεία. Αυτά τα ιδρύματα δημιουργήθηκαν αρχικά για να παρέχουν φροντίδα, τροφή και στέγη, αλλά πλέον έχει αποδειχτεί ότι δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ανθρωποκεντρικές υπηρεσίες και την κατάλληλη στήριξη που απαιτείται για να επιτευχθεί πλήρης ένταξη. Ο φυσικός διαχωρισμός από τις κοινότητες και τις οικογένειες περιορίζει σημαντικά την επάρκεια και ετοιμότητα όσων ζουν ή μεγαλώνουν σε ιδρύματα, ώστε να συμμετέχουν πλήρως στην κοινότητά τους και στην ευρύτερη κοινωνία.
Οι κοινές Ευρωπαϊκές αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ισότητας και σεβασμού προς τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να μας καθοδηγούν, καθώς οι κοινωνίες μας αναπτύσσουν δομές κοινωνικής φροντίδας και στήριξης κατάλληλες για τον 21ο αιώνα. Πρέπει να υλοποιηθούν στα Κράτη Μέλη επαρκείς μεταρρυθμίσεις των συστημάτων φροντίδας. Σύμφωνα με τις διατάξεις της σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (UN CPRD), της σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού και της Ευρωπαϊκής σύμβασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα Κράτη Μέλη και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εφαρμόσουν μέτρα για την ενίσχυση της μετάβασης από τις ιδρυματικές υπηρεσίες στις υπηρεσίες σε επίπεδο τοπικής κοινότητας. Μεταξύ των βασικών άρθρων της UN CPRD σχετικά με την αποϊδρυματοποίηση, το άρθρο 19 καθορίζει το δικαίωμα της ανεξάρτητης διαβίωσης.
Η Ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2010-202 παρέχει το πλαίσιο για την ενίσχυση των ατόμων με αναπηρία, ώστε να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία και να διασφαλίζεται ότι μπορούν να απολαμβάνουν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Η στρατηγική επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ δεσμεύτηκε να προωθήσει τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες, απασχόληση, εκπαίδευση, υγειονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες, καθώς και να επιτύχει τη μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο τοπικής κοινότητας.
Τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) μπορούν να στηρίξουν ένα ευρύ φάσμα μέτρων, σε ευθυγράμμιση με την απαίτηση του πλαισίου της πολιτικής για τη μείωση της φτώχειας (θεματικός στόχος 9) να αποφευχθεί η ιδρυματοποίηση και να στηριχθούν οι μεταρρυθμίσεις για τη μετάβαση. Η κατασκευή ή ανακαίνιση οικοτροφείων μακράς διαμονής εξαιρείται από τη στήριξη των ΕΔΕΤ, ασχέτως μεγέθους. Τα προτεινόμενα μέτρα αποτελούν μέρος ενός στρατηγικού οράματος σχετικά με τον τρόπο που θα υλοποιηθεί η μετάβαση από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, σύμφωνα με τα προτεινόμενα κριτήρια των εκ των προτέρων όρων για ενεργή ένταξη.
