Τους επτά άξονες υψηλής προτεραιότητας του «Εθνικού Σχεδίου για τα Δικαιώματα του Παιδιού», παρουσίασαν ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μιχάλης Καλογήρου και η γενική γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου, Μαρία Γιαννακάκη, που ενεκρίθη από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ), που συνεδρίασε σε ευρεία σύνθεση, υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννη Δραγασάκη.
Ο κ. Δραγασάκης υπογράμμισε ότι η εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου σηματοδοτεί ένα πρώτο βήμα προς τη μετάβαση από μια μακροχρόνια περίοδο αδιαφορίας, αποσπασματικής και συνολικά ανεπαρκούς πολιτικής για τα δικαιώματα του παιδιού. σε μια περίοδο που τίθενται οι βάσεις – θεσμικές, πολιτικές και αναπτυξιακές – για τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων, στοχευμένων και αποτελεσματικών παρεμβάσεων.
Παρουσιάζοντας το σχέδιο δράσης, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μιχάλης Καλογήρου, επισήμανε τους επτά άξονες υψηλής προτεραιότητάς του:
- Καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στα παιδιά.
- Προστασία των παιδιών στο πλαίσιο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
- Διασφάλιση του δικαιώματος των παιδιών στην υγεία.
- Δικαιώματα των παιδιών στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό και αθλητισμό.
- Παιδική προστασία στην κοινότητα – αποϊδρυματοποίηση.
- Δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά.
- Οριζόντια δράση για τα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρίες.
Ο υπουργός τόνισε ότι το Εθνικό Σχέδιο, που εκπονήθηκε από τη γενική γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης, πρώτον εναρμονίζει την Ελλάδα με τα διεθνή πρότυπα, αφού προωθεί και διασφαλίζει την εφαρμογή των προβλέψεων της Διεθνούς Σύβασης για τα ΔικαιώΜατα του Παιδιού (ν.2101/1992) και δεύτερον, με τον «Εθνικό Μηχανισμό Εκπόνησης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (ν. 4491/2017), καλύπτεται το θεσμικό έλλειμμα που είχε επισημανθεί από την Επιτροπή Ηνωμένων Εθνών για τη μη ύπαρξη φορέα συντονισμού εφαρμογής της διεθνούς σύμβασης.
Μεταξύ των νέων δράσεων που προβλέπονται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου περιλαμβάνονται:
- Η επιδότηση στέγης, σε πρώτη φάση, για 340.000 οικογένειες από το 2019.
- Η παροχή υπηρεσιών οδοντιατρικής πρόληψης και περίθαλψης σε παιδιά μέχρι και 18 ετών, με κάλυψη από τον ΕΟΠΥΥ (ύψους 40 εκατ. ευρώ) από το 2019, μέσα από τη συνεργασία με ιδιώτες οδοντιάτρους.
- Η δημιουργία 100 Κέντρων Στήριξης Οικογένειας, συνδεδεμένων με τα Κέντρα Κοινότητας για την έμπρακτη στήριξη γονέων και παιδιών στα προβλήματα της καθημερινότητάς τους.
- Η αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου, με ρυθμίσεις μεταξύ άλλων για ζητήματα επιμέλειας τέκνων μετά το διαζύγιο (Μάρτιος 2019).
- Η άρση οικονομικών επιβαρύνσεων των οικογενειών στον τομέα της Ειδικής Αγωγής, με αλλαγή του σημερινού συστήματος της προπληρωμής από τους γονείς και την υποβολή της δαπάνης στον ΕΟΠΥΥ.
- Η εφαρμογή προγράμματος αποϊδρυματοποίησης για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ).
- Η ανάπτυξη νέων δημόσιων δομών παιδοψυχιατρικής φροντίδας, με δημιουργία και στελέχωση νέων παιδοψυχιατρικών κλινικών και Κοινοτικών Κέντρων Ψυχικής Υγείας Παιδιών-Εφήβων.
- Η δράση για τα παιδιά έγκλειστων γονέων (για τη διατήρηση της επικοινωνίας και επαφής των παιδιών με τους γονείς τους).
Στη βάση της εισήγησης του αρμόδιου υπουργού, το ΚΥΣΚΟΙΠ αποφάσισε:
Την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού ως βάση για την περαιτέρω ενίσχυση του κυβερνητικού έργου με άξονες α) την εμβάθυνση της διυπουργικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση σύγχρονων και απαιτητικών προβλημάτων του Παιδιού, β) τη βέλτιστη αξιοποίηση της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027, γ) τη συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση βάσει ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών της αποτελεσματικότητας των προωθούμενων πολιτικών και δράσεων.
Εξάλλου, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της κρίσης, η κυβέρνηση προχώρησε στη θεσμοθέτηση και υλοποίηση πολιτικών και στην κατοχύρωση, ταυτόχρονα, καινούργιων δικαιώματα, στις οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται:
- Η ψήφιση του ν. 4538/2018 του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την αναδοχή και υιοθεσία και τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων, με στόχο τη διαφάνεια και την επιτάχυνση των διαδικασιών υιοθεσίας και αναδοχής.
- Η ψήφιση του ν. 4521/2018 του υπουργείου Παιδείας με τον οποίο ρυθμίζεται η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση: Στόχος είναι η πρόληψη της σχολικής αποτυχίας, του λειτουργικού αλφαβητισμού, η μείωση της σχολικής διαρροής καθώς και η ένταξη στο εκπαιδευτικό σύστημα μαθητών που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
- Η διεύρυνση της δωρεάν πρόσβασης παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς (από 79.000 παιδιά το 2015 σε 127.000 το 2018) των υπουργείων Εσωτερικών και Εργασίας.
- Η ίδρυση νέων βρεφονηπιακών σταθμών (10.000 νέες θέσεις το 2018-19) με στόχο μέχρι το 2021 να καλυφθεί η ζήτηση.
- Η δράση του υπουργείου Εσωτερικών για επιχορήγηση δήμων και νομικών προσώπων με στόχο την ανακαίνιση, αναμόρφωση και τον εξοπλισμό υφιστάμενων βρεφικών, παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών με σύγχρονες προδιαγραφές λειτουργίας και ασφάλειας.
- Η δράση του υπουργείου Εργασίας για χορήγηση δωρεάν σχολικών γευμάτων για όλους τους μαθητές δημοτικών σχολείων των περιοχών που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Η δράση αφορά 153.000 μαθητές που απολαμβάνουν κάθε μέρα ζεστά γεύματα. Στόχος είναι η επέκταση σε όλα τα δημοτικά σχολεία της χώρας (600.000 παιδιά). Η δράση έχει επεκταθεί και στους δήμους Μαραθώνα – Ραφήνα και Πικέρμι, που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, καθώς επίσης και στους δήμους Μάνδρας και Φυλής, που επλήγησαν από τις πλημμύρες.
- Η χορήγηση αυξημένου επιδόματος παιδιού από το υπουργείο Εργασίας σε περισσότερες οικογένειες που βρίσκονται σε ανάγκη (+100.000 δικαιούχες οικογένειες το 2018).
- Η ψήφιση του ν. 4554/2018 του υπουργείου Εργασίας σχετικά με την επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων (προστασία για τα ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα) καθώς και η δράση για την ένταξη των προσφυγόπαιδων στην εκπαίδευση.
- Στον τομέα της υγείας διασφαλίστηκε η καθολική και ισότιμη πρόσβαση των ανασφάλιστων παιδιών/οικογενειών στο δημόσιο σύστημα υγείας και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ θεσμοθετήθηκε ο θεσμός του οικογενειακού παιδιάτρου σε ΤΟΜΥ και κέντρα υγείας στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
- Η ίδρυση των Αυτοτελών Γραφείων Προστασίας Ανήλικων Θυμάτων, τα «Σπίτια του Παιδιού», σύμφωνα με το ν. 4478/2017 του υπουργείου Δικαιοσύνης, για την προστασία των ανηλίκων θυμάτων κακοποίησης και η κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας.