*της Έλενας Ράπτη
Η Ελλάδα οφείλει να περάσει σε μια νέα εποχή στο θέμα της προστασίας των παιδιών, που σήμερα παρέχεται σε κοινωνικές δομές που είναι ανεπαρκείς, πολύπλοκες και αναποτελεσματικές παρά την τιτάνια προσπάθεια των ανθρώπων που τις στελεχώνουν.
Με το τρίπτυχο ενοποίηση-ενίσχυση-συστηματοποίηση μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα νέο εθνικό μοντέλο προστασίας των παιδιών, του πιο πολύτιμου κεφαλαίου της χώρας. Ένα σύστημα ευαίσθητο και λειτουργικό για χιλιάδες παιδιά.
Μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα δεν συγκροτήθηκε ποτέ η κοινωνική πρόνοια ως αυτόνομος τομέας της δημόσιας διοίκησης, όπως στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη. Αντιθέτως, δημιουργήθηκαν διάφορα δίκτυα κοινωνικών υπηρεσιών, που εξακολουθούν να λειτουργούν ασύνδετα μεταξύ τους και υποτελώς σε άλλες δημόσιες λειτουργίες στο πλαίσιο άλλων τομέων, όπως η τοπική αυτοδιοίκηση, η υγεία, η δικαιοσύνη, η εκπαίδευση. Έτσι, σήμερα, παρά την ένδεια πόρων έχουμε την «πολυτέλεια» να έχουμε κοινωνικές υπηρεσίες για το παιδί και την προστασία του που λειτουργούν σε Δήμους, Περιφέρειες, το Υπουργείο Εργασίας (ΓΓ Πρόνοιας), το Υπουργείο Δικαιοσύνης (Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων κ.λπ.), τα Υπουργεία Παιδείας και Υγείας κοκ – όλες υποστελεχωμένες, όλες ανεπαρκείς να καλύψουν τις ανάγκες αλλά και ασύνδετες μεταξύ τους, ασυντόνιστες και χωρίς ενιαία μεθοδολογία εργασίας.
Η θεσμική μου πρόταση για την προστασία των παιδιών αφορά σε τρεις άξονες: ενοποίηση , ενίσχυση, συστηματοποίηση.
Πρώτος άξονας, η ενοποίηση όλων των υπηρεσιών παιδικής προστασίας (κοινωνικών υπηρεσιών, υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής μέριμνας κ.λπ.) όλων των Υπουργείων και δημοσίων φορέων σε μια ενιαία δομή, κάτω από την ευθύνη και εποπτεία ενός Υπουργείου (υπό την ΓΓ Πρόνοιας). Αυτό θα παρέχει την δυνατότητα συνεργειών στην παροχή των υπηρεσιών (πχ θα διασυνδέονται οργανικά οι υπηρεσίες μέριμνας για το παιδί στην κοινότητα με τις υπηρεσίες φιλοξενίας του, αν χρειαστεί να απομακρυνθεί από την φυσική του οικογένεια και τις υπηρεσίες υποστήριξης και αποκατάστασής του), αλλά και την δυνατότητα αυτονόμησης και αυτοδιοίκησης του τομέα της πρόνοιας για το παιδί (έτσι να αποφεύγονται οι έξωθεν παρεμβάσεις στο έργο του και να αποκτήσει το κύρος που του αντιστοιχεί).
Δεύτερος άξονας, η ενίσχυση των ανθρώπινων και υλικών πόρων του συνόλου αυτών των υπηρεσιών (σήμερα – μολονότι ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν ούτε για αυτό! – υπολογίζεται πως υπηρετούν στο στενό και ευρύτερο δημόσιο λιγότεροι από 800 κοινωνικούς λειτουργούς, αριθμός που με βάση τα διεθνή πρότυπα υπολείπεται των αναγκών και άρα χρειάζεται ενίσχυση). Αυτό φυσικά θα επιφέρει ένα κάποιο κόστος, αλλά με ένα καλό σχεδιασμό αυτό μπορεί να επιμεριστεί σε μια μεταβατική περίοδο, ώστε στο τέλος να έχουμε επιτέλους ένα ποιοτικό τομέα παιδικής προστασίας που για πρώτη φορά να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας.
Τρίτος άξονας, η συστηματοποίηση της ενιαίας λειτουργίας των υπηρεσιών (έτσι ώστε να μην κάνει με τα επωφελούμενα παιδιά και τις οικογένειες ο καθένας ό,τι θέλει, όπως περίπου ισχύει δυστυχώς σήμερα) με βάση τα σύγχρονα διεθνή πρότυπα (έτσι ώστε να παρέχονται σύγχρονες, ποιοτικές υπηρεσίες και όχι όπως δυστυχώς παρατηρείται σε κάποιες περιστάσεις να εφαρμόζονται ακόμα μεθοδολογίες εργασίας του περασμένου αιώνα). Αυτό θα εμπεριέχει επανεκπαίδευση όλων των λειτουργών της παιδικής προστασίας στην εφαρμογή σύγχρονων πρωτοκόλλων και μεθόδων εργασίας καθώς και στην δυνατότητα διαρκούς παρακολούθησης ελέγχου των αποτελεσμάτων στα επωφελούμενα παιδιά και τις οικογένειές τους (όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη πλέον).
Πιστεύω πως αυτή η θεσμική μου πρόταση για την προστασία των παιδιών θα αποτελέσει το ξεκίνημα μιας νέας προνοιακής Ελλάδας για τα παιδιά.
*Η Έλενα Ράπτη είναι Βουλευτής ΝΔ Ν. Θεσσαλονίκης και Συντονίστρια της καμπάνιας «