Τις τελευταίες μέρες, μία σειρά από μεγάλα, βαριά κιβώτια έκαναν την εμφάνισή τους σε ένα καταφύγιο άγριας ζωής κοντά στην Πρίστινα, την πρωτεύουσα του Κοσόβου. Όταν τελικώς τα κιβώτια άνοιξαν, τρεις αρκούδες που κρατούνταν αιχμάλωτες σε όλη τους τη ζωή, έκαναν τα πρώτα τους δειλά βήματα στο χορτάρι του νέου τους σπιτιού. Για τον Τοmi και τη Gjina, που κάποτε χαρακτηρίζοντας ως «οι πιο θλιμμένες αρκούδες της Ευρώπης», κάθε στιγμή στο νέο τους σπίτι μοιάζει με την ανακάλυψη ενός καινούργιου κόσμου. Όπως ακριβώς και η πρώτη επαφή του Tomi με το νερό της πισίνας.
Στο καταφύγιο της Πρίστινας υπάρχει και μία ακόμη καινούργια άφιξη. Ο Pashuk, όμως, δεν έχει τολμήσει ακόμη να βγει από το κλουβί του. Η πόρτα του, ωστόσο, θα μένει πάντα ανοιχτή και είναι απλώς θέμα χρόνου να πάρει την απόφαση και να γνωρίσει τους νέους του φίλους. Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τις αρκούδες για τη δυσπιστία και τη διστακτικότητά που δείχνουν. Έχουν περάσει όλη τους τη ζωή μέσα σε κλουβιά, σαν θλιβερά τουριστικά αξιοθέατα στην Αλβανία, γνωρίζοντας μόνο την άσχημη όψη των ανθρώπων.
Τον τελευταίο μήνα, η οργάνωση «Four Paws» με τη βοήθεια της αλβανικής κυβέρνησης κατάφερε να τις ελευθερώσει από τα ισόβια δεσμά τους – Μια ζωή που είχε ως μοναδικό αντικείμενο τη ψυχαγωγία των τουριστών και των περαστικών. «Δεν θα χρειαστεί να δώσουν κάποια παράσταση ποτέ ξανά, δεν θα αναγκαστούν να φάνε ακατάλληλες τροφές, και το σημαντικότερο, θα ξεφύγουν δια παντός από τους περιορισμούς και την απομόνωση της αιχμαλωσίας».
Σε ολόκληρη την Αλβανία υπολογίζονται ότι υπάρχουν περίπου 50 αιχμάλωτες αρκούδες, που τρέφονται μόνο με μπύρα και ψωμί και δεν έχουν ζήσει ούτε μια στιγμή χωρίς αλυσίδες. Και μπορεί πια το μέλλον των τριών αυτών αρκούδων να προδιαγράφεται αισιόδοξο, η μακρόχρονη κακομεταχείρισή τους έχει αφήσει τα σημάδια της. Η Gijna, για παράδειγμα, είναι μόλις 63 κιλά, δηλαδή περίπου 140 κιλά λιγότερα από όσα ζυγίζει μία φυσιολογική, υγιής αρκούδα του είδους της. Αλλά και ο Τomi, που μέχρι σήμερα ζούσε σε ένα τσιμεντένιο κελί, δίπλα στις τουαλέτες ενός εστιατορίου, αναρρώνει από σοβαρές ζημιές στα δόντια του και τραύματα στο πάνω μέρος του σώματός του.
Υπάρχει όμως και ο μοναχικός Pashuk που βρέθηκε σχεδόν στραγγαλισμένος από το ατσάλινο κολάρο που φορούσε γύρω από το λαιμό του από την εποχή που ήταν μωρό. «Έχω δει πολλές αρκούδες να υποφέρουν, αλλά ποτέ κάτι σαν κι αυτό» λέει ο Carsten Hertwing, ειδικός στις αρκούδες και μέλος της οργάνωσης «Four Paws». «Η αλυσίδα ήταν τόσο σφιχτά δεμένη και για τόσο μεγάλο διάστημα που το δέρμα είχε αρχίσει να μεγαλώσει από πάνω της. Οι ιδιοκτήτες του τον έδεσαν με την αλυσίδα όταν ήταν ακόμη μικρός, τον κλείδωσαν στο σκιερό κελί του και δεν την αφαίρεσαν ποτέ».