του Γιώργου Σταμάτη*
Η ανεξάρτητη διαβίωση, όπως κατοχυρώνεται στο αρ.19 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα με αναπηρία, συνιστά θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που επηρεάζει τον πυρήνα της αξιοπρέπειας του ατόμου και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του, ενώ αποτελεί παράλληλα έναν ιδιαίτερα σημαντικό δείκτη κοινωνικής προόδου.
Βασισμένη στο κοινωνικό μοντέλο θεώρησης της αναπηρίας, η ανεξάρτητη διαβίωση, αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους, προϋποθέτει ότι όλα τα άτομα με αναπηρία, έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με το γενικό πληθυσμό και τον έλεγχο των αποφάσεων για τη ζωή τους, είτε διαβιούν μόνοι τους, είτε μέσα σε οικογενειακό πλαίσιο, είτε σε προστατευμένο περιβάλλον, όπως είναι οι στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης.
Αυτό σημαίνει, ότι θα πρέπει να τους παρέχεται η κατάλληλη υποστήριξη, η οποία θα βασίζεται στις δικές τους προσωπικές ανάγκες, επιθυμίες και επιλογές.
Με τον όρο ανεξάρτητη διαβίωση, καλύπτεται ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, που περιλαμβάνει όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής, όπως εκπαίδευση, απασχόληση, συμμετοχή στην κοινωνική ζωή και στην τοπική κοινότητα κλπ.
Στις διαδικασίες της Ανεξάρτητης Διαβίωσης, είναι σημαντικό η στήριξη που παρέχεται να κατευθύνεται και να ελέγχεται από το άτομο με αναπηρία και να μην υπαγορεύεται από τους παρόχους υπηρεσιών. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι το άτομο με αναπηρία πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίσει ποιος θα είναι ο προσωπικός του βοηθός, τι είδους υποστήριξη θα του παρέχουν, πού και πότε.
Δίνοντας περισσότερη έμφαση στην έννοια της «Προσωπικής Βοήθειας» βλέπουμε ότι ορισμένοι ΑμεΑ ενδέχεται να χρειάζονται υποστήριξη στις καθημερινές δραστηριότητες για να μπορέσουν να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να ζήσουν με μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Αυτό μπορεί να κυμαίνεται από περιστασιακή υποστήριξη έως υποστήριξη 24 ωρών την ημέρα. Ένας/μία προσωπικός/-ή βοηθός παρέχει λοιπόν αυτή την υποστήριξη που μπορεί να περιλαμβάνει την προσωπική φροντίδα, το τάισμα, το ντύσιμο, την οικιακή εργασία, τα ψώνια, τη βοήθεια κατά την εργασία και κατά τον ελεύθερο χρόνο, καθώς και την επικοινωνία, τη δομή της ημέρας ή παρόμοια γνωστική ή ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
Η προσωπική βοήθεια είναι ένα εργαλείο που επιτρέπει την ανεξάρτητη διαβίωση.
Ανεξάρτητη διαβίωση δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι πρέπει να ζουν μόνοι τους, αλλά απαιτεί να έχουν μια επιλογή στο πού και με ποιον να ζήσουν. Αντί τα άτομα με αναπηρία να οδηγούνται αναγκαστικά στην απομόνωση, η ανεξάρτητη διαβίωση έχει να κάνει με το να τους παρέχει τις ίδιες επιλογές και ελευθερίες, όπως τα άτομα χωρίς αναπηρία.
Ανεξάρτητη Διαβίωση είναι η καθημερινή απόδειξη των πολιτικών για την αναπηρία βάσει των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε αρκετές χώρες σε διεθνές επίπεδο, όπως Η.Π.Α και Καναδάς, καθώς επίσης και σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, όπως Σουηδία, Νορβηγία, Ισλανδία, υπάρχει επαρκές νομοθετικό πλαίσιο για την κατοχύρωση της ανεξάρτητης διαβίωσης σε διάφορες εκδοχές.
Ο σεβασμός του δικαιώματος των ατόμων με αναπηρία να ζουν σε συνθήκες αξιοπρέπειας με πλήρη διασφάλιση της ατομικής τους ελευθερίας, των επιθυμιών, των αναγκών και των επιλογών τους, αποτελεί τη μέγιστη προτεραιότητα για τη Νέα Δημοκρατία.
H εκλογή του Στέλιου Κυμπουρόπουλου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μας δείχνει το δρόμο για ένα καλύτερο αύριο διεκδικήσεων για τα άτομα με αναπηρία και σε αυτό το πλαίσιο, η ΝΔ έχει δεσμευτεί να προωθήσει πολιτικές όπως της ανεξάρτητης διαβίωσης, που αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες, προκειμένου τα ΑμεΑ να καταστούν ενεργοί και παραγωγικοί πολίτες σε μια κοινωνία που διαπνέεται από τις αρχές της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
*O Γιώργος Σταμάτης είναι Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ΑμεΑ & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της ΝΔ
