Του Ιάσονα Φωτήλα*
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θέλοντας να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου) έχει δώσει έμφαση στο θέμα «Νέοι άνθρωποι και ψυχική υγεία σε έναν κόσμο που αλλάζει».
Στόχος του είναι η ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τους παράγοντες κινδύνου και τα αναγκαία μέτρα πρόληψης σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές στην παιδική και εφηβική ηλικία.
Είναι πραγματικά ένα πολύ εύστοχο θέμα. Γιατί η εφηβεία είναι ίσως η πιο σημαντική περίοδος στην ανάπτυξη του κάθε ανθρώπου γιατί σε αυτήν διαμορφώνονται προοδευτικά όλοι οι παράγοντες της μετέπειτα ενήλικης ταυτότητάς του. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που οι μισές από τις ψυχικές διαταραχές έχουν έναρξη στην εφηβεία, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν ανιχνεύονται έγκαιρα και συνεπώς δεν τυγχάνουν θεραπευτικής και ψυχοκοινωνικής παρέμβασης. Οι συναισθηματικές διαταραχές όμως επηρεάζουν σε σοβαρό βαθμό τη καθημερινή λειτουργικότητα του εφήβου, την ψυχοκοινωνική προσαρμογή του στο σχολείο καθώς και τη συμμετοχή του στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Αν δεν διαγνωστούν και δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως τα προβλήματα ψυχικής υγείας στους εφήβους, επεκτείνονται και στην ενήλικη ζωή των, με δυσμενείς συνέπειες και στην ψυχική των υγεία αλλά και στη δυνατότητά των να εκπληρώσουν ως ενήλικες τα σχέδια και τα όνειρά που έχουν κάνει.
Στη χώρα μας τις δραματικές επιπτώσεις από την επιδείνωση είτε των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών (φτώχεια, ανεργία, αντίξοες συνθήκες διαβίωσης, κατάρρευση των αξιών, ενδοοικογενειακή και κοινωνική βία, συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους) είτε των γεωπολιτικών κρίσεων (πόλεμος στη Συρία, αυξημένες προσφυγικές ροές), τις υφίστανται οι νέοι και στην ψυχική υγεία των.
Οι επιπτώσεις είναι μάλιστα ήδη ορατές στους νέους και στις νέες της χώρα μας από την παρατεταμένη οικονομική κρίση: Αύξηση στην εμφάνιση συναισθηματικών και συμπεριφορών διαταραχών (όπως άγχος και κατάθλιψη), αλλά και νέων ψυχοπαθολογικών εκδηλώσεων στα παιδιά και στους εφήβους (ανορεξική βουλιμία).
Επιπλέον, η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών στον στοιχηματισμό / τζόγο στους 16χρονους,το ποσοστό Ελλήνων μαθητών που κάνουν χρήση εισπνεόμενων ουσιών είναι υψηλότερο από το μέσο όρο των Ευρωπαϊκών χωρών (12.5% έναντι 7.2%), οι έφηβοί μας αναφέρουν το χαμηλότερο ποσοστό ικανοποίησης από το σχολείο, και ειδικά για τους 15χρονους μαθητές η χώρα μας βρίσκεται στην προτελευταία θέση.
Άρα λοιπόν είναι αναγκαία η προώθηση και η προστασία της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων, γιατί θα έχει όχι μόνο ευεργετικές συνέπειες στην υγεία των αλλά και στην κοινωνία συνολικά. Κοινός σκοπός θα πρέπει να είναι η ενίσχυση της ψυχικής ευεξίας των παιδιών και εφήβων. Η ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης σε υπηρεσίες παιδιών και εφήβους που παραμένει χρόνια σε εκκρεμότητα με την ανάπτυξη δομών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους σε προληπτικό και θεραπευτικό επίπεδο σε όλη την επικράτεια μπορεί να βοηθήσει στην κατεύθυνση αυτή.
Γιατί μόνο με υγιείς νέους ανθρώπους επιτυγχάνεται η ανάπτυξη και η ευημερία της κοινωνίας σε κάθε επίπεδο. Και είναι ζήτημα υψίστης προτεραιότητας εμάς στη Νέα Δημοκρατία να διαμορφώσουμε στην υγεία εκείνες τις προϋποθέσεις για ένα σύστημα που θα νοιάζεται και θα φροντίζει τους νέους. Μπορούμε να τα καταφέρουμε!
*Ο Ιάσονας Φωτήλας, είναι Βουλευτής Αχαΐας ΝΔ – αναπληρωτής Τομεάρχη Υγείας ΝΔ
