*της Νίκης Κεραμέως 

Ο σχολικός εκφοβισμός μεταξύ των μαθητών συνιστά ένα βαθύτατο κοινωνικό πρόβλημα. Περιγράφει καταστάσεις στις οποίες ασκείται εσκεμμένη, συστηματική και κατ’ επανάληψη βία και επιθετική συμπεριφορά, χωρίς να εμφανίζεται συγκεκριμένος λόγος πρόκλησης, από μαθητές προς τους συμμαθητές τους, με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση ψυχικού και σωματικού πόνου μέσα και έξω από τον σχολικό χώρο.

Πρόσφατες έρευνες επιβεβαιώνουν ότι ένας στους τρεις μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα εκφοβισμού από συμμαθητές του και ένας στους δυο γίνεται μάρτυρας τέτοιων περιστατικών, δεδομένα που τοποθετούν την Ελλάδα στην τέταρτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στις περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού. Η ηλικία κατά την οποία είναι υψηλότερη η συμμετοχή των εφήβων σε περιστατικά εκφοβισμού είναι τα 13 έτη και έχουν σοβαρότατες επιπτώσεις στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, αλλά και στη διαδικασία της μάθησης.

Η σχολική βία και ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συμπτώματα βαθύτερων κοινωνικών προβλημάτων και δομικών ελλείψεων της ελληνικής οικογένειας, κοινωνίας και του σχολείου. Το βέβαιο είναι ότι οφείλουμε να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφής βία. Για εμάς, στη Νέα Δημοκρατία, η λύση του προβλήματος βρίσκεται στην πρόληψη. Έτσι, στο πρόγραμμά μας για την παιδεία, περιλαμβάνεται ενδεικτική δέσμη μέτρων πρόληψης του φαινομένου:

  1. Σύνταξη και εφαρμογή Σχολικών Κανονισμώνσε κάθε σχολική μονάδα, με τη συμμετοχή και των μαθητών. Εκεί θα καταγράφονται μεταξύ άλλων οι κανόνες που θα διέπουν τη σχολική ζωή και θα κοινοποιούνται σε όλους τους εμπλεκόμενους.
  2. Καθιέρωση τακτικών συναντήσεων επικοινωνίαςμεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων σε κάθε τάξη, με την ευθύνη του δάσκαλου στην πρωτοβάθμια και του υπεύθυνου εκπαιδευτικού τάξης/τμήματος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
  3. Ενίσχυση του ομαδοσυνεργατικού πνεύματος, μέσω των ομαδικών δημιουργικών δραστηριότητων στο σχολείο και των μαθητικών ομίλων.
  4. Πραγματοποίηση ειδικών συζητήσεων και προγραμμάτωνγια την εκπαίδευση των μαθητών στον σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων κατά την χρήση του διαδικτύου και την αποφυγή της άσκησης βίας, των προσβολών και του εκφοβισμού που συμβαίνει μέσω αυτού (cyberbullying).
  5. Εμπλουτισμός της ύλης με διδακτικές ενότητεςσχετικές με τα δικαιώματα, τις ευθύνες και τις κοινωνικές σχέσεις των μαθητών.
  6. Παροχή της δυνατότητας σε κάθε σχολείονα αξιοποιεί εκπαιδευτικούς με ειδικές γνώσεις, όπως και διεπιστημονική ομάδα συνεργατών (π.χ. ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς κ.ά.) ανάλογα με τις ανάγκες του.
  7. Καθιέρωση του θεσμού του «Δάσκαλου/Καθηγητή Εμπιστοσύνης», στον οποίο θα μπορούν να απευθύνονται οι μαθητές ατομικά ή ομαδικά, συζητώντας προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως θέματα σχολικού εκφοβισμού κ.α.
  8. Ενίσχυση μέτρων προστασίας στον περιβάλλοντα χώρο σχολείωνστα οποία παρατηρούνται παραβατικές συμπεριφορές.

Στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, δεν υπάρχει θύμα και θύτης. Και οι δυο πλευρές είναι θύματα. Και εμείς οφείλουμε να απλώσουμε δίχτυ προστασίας και για τις δύο πλευρές. Κυρίως, οφείλουμε να δώσουμε στα παιδιά μας, ως συντεταγμένη Πολιτεία, ως σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, τα εφόδια για να μεγαλώσουν ως αυτόνομοι, υπεύθυνοι και κοινωνικά υγιείς πολίτες σε ένα κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

*Η Νίκη Κ. Κεραμέως είναι Βουλευτής Επικρατείας, Τομεάρχης Παιδείας της Νέας Δημοκρατίας, Δικηγόρος και μητέρα δύο αγοριών