Διεθνής Αμνηστία: Παράνομες μαζικές επιστροφές Σύριων από την Τουρκία στη χώρα τους

Για μεγάλης κλίμακας εξαναγκαστικές επιστροφές προσφύγων στη Συρία από την Τουρκία κάνει λόγο η Διεθνής Αμνηστία, οι οποίες, όπως υποστηρίζεται, μαρτυρούν τα «θανάσιμα λάθη» στη συμφωνία για τους πρόσφυγες που υπέγραψαν η Τουρκία και η Ε.Ε.

Νέα έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε από την οργάνωση σε επαρχίες στα νότια σύνορα της Τουρκίας, καταδεικνύει ότι οι τουρκικές Αρχές συγκεντρώνουν και απελαύνουν Σύριους πρόσφυγες (σε ομάδες περίπου των 100 ατόμων, περιλαμβανομένων αντρών, γυναικών και παιδιών) στη χώρα τους, σχεδόν σε καθημερινή βάση, από τα μέσα Ιανουαρίου. Την προηγούμενη εβδομάδα, μέσα σε τρεις ημέρες, οι ερευνητές της Διεθνούς Αμνηστίας συγκέντρωσαν πολλαπλές μαρτυρίες για τις -μεγάλης κλίμακας- επιστροφές από την επαρχία Χατάι, επιβεβαιώνοντας μία πρακτική που αποτελεί κοινό μυστικό στην περιοχή.

Όλες οι εξαναγκαστικές επιστροφές στη Συρία είναι παράνομες, βάσει της τουρκικής, ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας, τονίζεται στην ανακοίνωση, όπου συμπληρώνεται πως η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας ανοίγει τον δρόμο για την άμεση επιστροφή στην Τουρκία των Σύριων προσφύγων που καταφτάνουν στα Ελληνικά νησιά, θεωρώντας ως δεδομένο ότι αποτελεί μια ασφαλή χώρα για χορήγηση ασύλου. Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εκφράσει την ελπίδα πως οι επιστροφές θα μπορούν να ξεκινήσουν από τη Δευτέρα 4 Απριλίου.

«Οι νέες αυτές αποκαλύψεις για την τύχη των Σύριων προσφύγων στη Τουρκία επιβεβαιώνουν όσα καταγγέλλουμε εδώ και πολύ καιρό: Η Τουρκία δεν αποτελεί ασφαλή τρίτη χώρα για τους πρόσφυγες. Ειδικά οι ιστορίες των Σύριων που εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν στον πόλεμο είναι συγκλονιστικές και καταδεικνύουν για ποιο λόγο η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αρνηθεί -ακόμα και την ύστατη στιγμή- την εφαρμογή μίας τόσο επικίνδυνης συμφωνίας. Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να απέχει καταρχήν από το να χαρακτηρίσει την Τουρκία, με νομοθετική ή άλλη πράξη, ως ασφαλή τρίτη χώρα και να μην επιτρέψει τελικά τις επιστροφές προσφύγων εκεί» αναφέρει στην ανακοίνωση ο Γιώργος Κοσμόπουλος, διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.

Ο Τζον Νταλχούιζεν (John Dalhuisen), διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, υποστηρίζει στην ανακοίνωση ότι «μέσα στην απελπισία τους να σφραγίσουν τα σύνορά τους, οι ηγέτες της ΕΕ έχουν εσκεμμένα αγνοήσει τα πιο απλά δεδομένα: Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής χώρα για τους Σύριους πρόσφυγες και γίνεται όλο και λιγότερο ασφαλής μέρα με τη μέρα. Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας είναι μία συμφωνία που μπορεί να εφαρμοστεί μόνο περιφρονώντας πλήρως το διεθνές δίκαιο».

Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία, το «παρατεταμένο φλερτ» της ΕΕ με την Τουρκία, που προηγήθηκε της συμφωνίας, είχε ήδη ολέθριες και αλυσιδωτές επιπτώσεις στις πολιτικές της Τουρκίας απέναντι στους Σύριους πρόσφυγες, προστίθεται στην ανακοίνωση.

«Αντί να πιέζει την Τουρκία να βελτιώσει την προστασία που προσφέρει στους Σύριους πρόσφυγες, η ΕΕ, στην ουσία, προσφέρει κίνητρα για το αντίθετο» δήλωσε ο κ. Νταλχούιζεν, σύμφωνα με την ανακοίνωση. «Είναι πολύ πιθανό η Τουρκία να έχει επιστρέψει αρκετές χιλιάδες πρόσφυγες στη Συρία τις τελευταίες επτά με εννέα εβδομάδες. Εάν η συμφωνία προχωρήσει όπως έχει προγραμματιστεί, υπάρχει ένας πραγματικός κίνδυνος για αρκετούς από αυτούς που η ΕΕ στέλνει πίσω στην Τουρκία να έχουν την ίδια τύχη» συμπλήρωσε.

Μεταξύ των περιπτώσεων στις οποίες αναφέρεται η Διεθνής Αμνηστία περιλαμβάνονται περιπτώσεις παιδιών, εγκύων και άλλων που εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη Συρία χωρίς τους γονείς τους. «Άλλη μια περίπτωση είναι εκείνη της εξαναγκαστικής επιστροφής μιας γυναίκας στον όγδοο μήνα της εγκυμοσύνης της. Πολλοί από αυτούς που επιστρέφονται στη Συρία φαίνονται να είναι μη-καταγεγραμμένοι πρόσφυγες, αν και η Διεθνής Αμνηστία έχει διαπιστώσει και περιπτώσεις προσφύγων που παρότι είναι καταγεγραμμένοι εντούτοις επιστρέφονται όταν συλλαμβάνονται χωρίς να έχουν πάνω τους τα χαρτιά τους». Επίσης, η έρευνα καταδεικνύει ακόμα ότι οι Τουρκικές αρχές έχουν μειώσει τις καταγραφές των Σύριων προσφύγων στις επαρχίες των νότιων συνόρων. Σύμφωνα με Σύριους πρόσφυγες, στα σύνορα της επαρχίας Hatay, κάποιοι άνθρωποι που προσπάθησαν να καταγραφούν τέθηκαν υπό κράτηση και τους επέστρεψαν ακούσια στην Συρία, μαζί με άλλους πρόσφυγες, οι οποίοι είχαν βρεθεί χωρίς τα σχετικά έγγραφα καταγραφής τους. Ακόμη, σύμφωνα με την έρευνα, η αυξημένη ασφάλεια στα σύνορα και η έλλειψη ομαλών μέσων διέλευσης έχουν ωθήσει τους ανθρώπους στα χέρια διακινητών , οι οποίοι απαιτούν τουλάχιστον 1.000 δολάρια ανά άτομο προκειμένου να τους μεταφέρουν στην Τουρκία.